عصاره چای سیاه پودری محصولی غلیظ شده از برگ‌های گیاه Camellia sinensis است که پس از فرآیند تخمیر کامل به‌دست می‌آید. این عصاره سرشار از ترکیبات فعال مانند پلی‌فنول‌ها، تئافلاوین‌ها و تی‌آروبیگین‌ها است که به‌عنوان آنتی‌اکسیدان‌های قوی شناخته می‌شوند و در کاهش استرس اکسیداتیو و التهاب نقش دارند. عصاره چای سیاه به‌صورت مایع یا پودر در صنایع غذایی، مکمل‌های تغذیه‌ای و محصولات آرایشی به‌کار می‌رود.
عصاره چای سیاه در حوزه سلامت مانند عصاره های گیاهی دیگر کاربرد دارد. این عصاره به بهبود سلامت قلب، کاهش قند خون، کنترل وزن و تقویت عملکرد مغز کمک می‌کند. همچنین در محصولات مراقبت از پوست به‌دلیل خواص ضدپیری، مرطوب‌کنندگی و روشن‌کنندگی پوست استفاده می‌شود. این عصاره حاوی ویتامین C و مواد معدنی مانند کلسیم، پتاسیم و منیزیم است که به سلامت عمومی بدن کمک می‌کنند.
تاریخچه و پیدایش عصاره چای سیاه
عصاره چای سیاه پودری، محصولی است که از برگ‌های کاملاً اکسیدشده گیاه Camellia sinensis تهیه می‌شود. پیدایش چای سیاه به قرن هفدهم در چین بازمی‌گردد، زمانی که در استان فوجیان، به‌دلیل تأخیر در فرآیند خشک‌کردن برگ‌های چای، این برگ‌ها به‌طور کامل اکسید شدند و رنگی تیره پیدا کردند. برای نجات محصول، کشاورزان برگ‌ها را روی آتش چوب کاج خشک کردند که منجر به تولید چای دودی به نام لاپسنگ سوشونگ شد. این نوع چای به‌سرعت در اروپا محبوب شد و به‌دلیل طعم قوی و ماندگاری بالا، مورد توجه قرار گرفت.
با افزایش تقاضا در غرب، بریتانیا در قرن نوزدهم کشت چای سیاه را در مستعمرات خود مانند هند و سری‌لانکا آغاز کرد. در هند، گونه‌ای از گیاه چای به نام Camellia sinensis var. assamica کشف شد که برگ‌های بزرگ‌تری داشت و برای تولید چای سیاه مناسب بود. این توسعه باعث شد تا بریتانیا وابستگی خود به واردات چای از چین را کاهش دهد و تولید چای را در مستعمرات خود گسترش دهد.
انواع عصاره‌های چای سیاه پودری– روشهای استخراج – کاربردها
عصاره چای سیاه بسته به نیاز مصرف‌کننده و کاربرد مورد نظر، انتخاب و استفاده می‌شوند. سپس در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این عصاره‌ها بسته به نوع ترکیبات هدف، به روشهای مختلفی استخراج می‌شوند. عصاره های چای سیاه کاربردهای مختلفی در صنایع مختلف دارند. در ادامه به انواع عصاره های چای سیاه و روش استخراج آنها و کاربردها اشاره خواهم کرد:
انواع عصاره‌های چای سیاه
- عصاره پودری (Powdered Extract)::این نوع عصاره از خشک‌کردن عصاره مایع چای سیاه به‌دست می‌آید و به‌صورت پودر قهوه‌ای رنگ عرضه می‌شود. عصاره چای سیاه پودری معمولاً با نسبت‌های مختلفی مانند 10:1 یا 20:1 استاندارد می‌شوند و حاوی ترکیبات فعال مانند پلی‌فنول‌ها و تئافلاوین‌ها هستند.
- عصاره مایع (Liquid Extract)::عصاره مایع چای سیاه از خیساندن برگ‌های چای در آب یا الکل تهیه می‌شود و به‌صورت مایع غلیظ عرضه می‌گردد.
- عصاره پلی‌فنولی (Polyphenol Extract)::این عصاره‌ها با هدف استخراج بالاترین میزان پلی‌فنول‌ها، مانند تئافلاوین‌ها و تی‌آروبیگین‌ها، تهیه می‌شوند. عصاره‌های پلی‌فنولی معمولاً به‌صورت پودر یا مایع عرضه می‌شوند.
- عصاره‌های تخصصی (Specialized Extracts)::برخی عصاره‌ها با تمرکز بر ترکیبات خاصی مانند تئافلاوین-3،3′-دی‌گالات تهیه می‌شوند که دارای خواص آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی برجسته‌ای هستند.
روشهای استخراج عصاره چای سیاه
- استخراج با حلال (Solvent Extraction): در این روش سنتی، از حلال‌هایی مانند آب، اتانول، متانول یا استون برای استخراج ترکیبات فعال چای سیاه استفاده می‌شود. نوع و قطبیت حلال بر کارایی استخراج تأثیرگذار است. این روش ساده و مقرون‌به‌صرفه است، اما ممکن است زمان‌بر باشد و نیاز به مقادیر زیادی حلال داشته باشد.
- استخراج با کمک اولتراسوند (Ultrasound-Assisted Extraction – UAE): این روش با استفاده از امواج فراصوت، دیواره‌های سلولی برگ‌های چای را تخریب کرده و باعث افزایش راندمان استخراج می‌شود. UAE زمان استخراج را کاهش داده و مصرف حلال را به حداقل می‌رساند.
- استخراج با کمک مایکروویو (Microwave-Assisted Extraction – MAE): در این روش، انرژی مایکروویو برای گرم‌کردن سریع حلال و مواد گیاهی استفاده می‌شود، که منجر به استخراج سریع‌تر و کارآمدتر ترکیبات فعال می‌گردد. MAE به‌ویژه برای استخراج پلی‌فنول‌ها و آنتی‌اکسیدان‌ها مؤثر است.
- استخراج با سیال فوق بحرانی (Supercritical Fluid Extraction – SFE): در این روش، از دی‌اکسید کربن در شرایط دما و فشار بالا به‌عنوان حلال استفاده می‌شود. SFE یک روش سبز و دوستدار محیط‌زیست است که امکان استخراج انتخابی ترکیبات خاص را فراهم می‌کند.
- استخراج با فشار بالا (High-Pressure Extraction): این روش با اعمال فشار بالا بر سیستم استخراج، راندمان استخراج ترکیبات فعال را افزایش می‌دهد. زمان استخراج را کاهش داده و کیفیت عصاره چای سیاه پودری را بهبود میبخشد.
- استخراج با آب داغ تحت فشار (Pressurized Hot Water Extraction – PHWE): در این روش، از آب در دما و فشار بالا به‌عنوان حلال استفاده می‌شود. PHWE یک روش سازگار با محیط‌زیست است که برای استخراج ترکیبات قطبی مانند پلی‌فنول‌ها مناسب است.
- استخراج با حلال‌های عمیق یوتکتیک (Deep Eutectic Solvent Extraction): این روش نوین از حلال‌های زیست‌تجزیه‌پذیر و غیرسمی برای استخراج ترکیبات فعال استفاده می‌کند. حلال‌های عمیق یوتکتیک می‌توانند جایگزین مناسبی برای حلال‌های آلی سنتی باشند.
کاربرد عصاره چای سیاه پودری در صنعت دارو
عصاره چای سیاه پودری به دلیل ترکیبات فعال زیستی مانند پلی‌فنول‌ها، تئافلاوین‌ها و تی‌آروبیگین‌ها، در صنعت داروسازی کاربردهای متعددی دارد. این کاربردها نشان‌دهنده پتانسیل بالای عصاره چای سیاه پودری در توسعه داروهای طبیعی و مکمل‌های غذایی هستند. قبلا در مورد کاربرد عصاره زنجبیل در صنعت دارو نیز مفصل صحبت کردیم. در ادامه، مهم‌ترین کاربردهای این عصاره در حوزه دارو معرفی می‌شوند:
- کاهش قند خون و کنترل دیابت نوع 2: عصاره چای سیاه پودری می‌تواند سطح گلوکز خون را کاهش داده و توانایی بدن در متابولیسم قند را بهبود بخشد. این ویژگی آن را به گزینه‌ای مناسب برای مکمل‌های کنترل دیابت تبدیل کرده است.
- تقویت سلامت قلب و عروق: پلی‌فنول‌های موجود در چای سیاه، به‌ویژه تئافلاوین‌ها، با کاهش کلسترول LDL و بهبود فشار خون، به سلامت قلب کمک می‌کنند. مصرف منظم این عصاره چای سیاه پودری می‌تواند خطر بیماری‌های قلبی را کاهش دهد.
- اثرات ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی: عصاره چای سیاه پودری دارای خواص ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی قوی است که می‌تواند در پیشگیری و درمان بیماری‌های مزمن مفید باشد.
- پیشگیری از برخی انواع سرطان: پلی‌فنول‌های چای سیاه ممکن است در کاهش خطر ابتلا به برخی سرطان‌ها، مانند سرطان پوست و دهان، نقش داشته باشند.
- بهبود سلامت دستگاه گوارش: ترکیبات موجود در عصاره چای سیاه پودری می‌توانند به تعادل میکروبیوم روده کمک کرده و سلامت دستگاه گوارش را بهبود بخشند.
- کاهش فشار خون: مصرف منظم چای سیاه می‌تواند به کاهش فشار خون سیستولیک و دیاستولیک کمک کند، که برای بیماران مبتلا به فشار خون بالا مفید است.
- اثرات ضدباکتریایی و ضدویروسی: عصاره چای سیاه پودری دارای خواص ضدباکتریایی و ضدویروسی است که می‌تواند در پیشگیری و درمان عفونت‌های مختلف مفید باشد.
- حفظ سلامت پوست: پلی‌فنول‌ها و تانن‌های موجود در چای سیاه می‌توانند به جوان‌سازی پوست، کاهش التهاب و بهبود بافت پوست کمک کنند.
روش سنتی رفع عفونت‌های سطحی با استفاده از چای
در استان گیلان و برخی دیگر از مناطق شمالی ایران، استفاده از دم‌کرده چای (به‌ویژه چای سیاه) برای شست‌وشوی چشم و کاهش التهاب یا عفونت‌های سطحی رواج دارد. این روش بر اساس خاصیت ضدعفونی‌کننده، قابض و ضدالتهابی چای انجام می‌شود. این موضوع ریشه در طب سنتی و باورهای محلی دارد.
پلی‌فنول‌ها و تانن‌های موجود در چای سیاه می‌توانند به کاهش قرمزی، خارش و حتی عفونت‌های خفیف چشم کمک کنند. البته باید توجه داشت که:
- استفاده از چای استریل نشده برای چشم می‌تواند خطرناک باشد و در صورتی که چای آلوده باشد یا درست تهیه نشود، خود منبع عفونت خواهد بود.
- این روش نباید جایگزین درمان پزشکی شود، به‌ویژه در موارد عفونت شدید یا مزمن.
کاربرد عصاره چای سیاه پودری در صنایع غذایی
عصاره چای سیاه پودری به‌دلیل ویژگی‌های آنتی‌اکسیدانی، طعم‌دهندگی و خواص نگهدارندگی، در صنعت غذا کاربردهای متنوعی دارد. در ادامه، مهم‌ترین کاربردهای آن به‌صورت شماره‌گذاری شده ارائه می‌شود:
- افزودنی در نوشیدنی‌های آماده و عملکردی: عصاره چای سیاه به‌طور گسترده در نوشیدنی‌های آماده مصرف (RTD)، نوشیدنی‌های انرژی‌زا و چای‌های طعم‌دار به‌عنوان منبع طبیعی پلی‌فنول‌ها و کافئین استفاده می‌شود.
- طعم‌دهنده طبیعی در محصولات غذایی: عصاره چای سیاه پودری به‌عنوان طعم‌دهنده طبیعی در محصولات پختنی، شیرینی‌ها و لبنیات به‌کار می‌رود و طعم ملایم و متمایزی به محصولات میبخشد.
- نگهدارنده طبیعی و آنتی‌اکسیدان: به‌دلیل محتوای بالای پلی‌فنول‌ها، عصاره چای سیاه پودری به‌عنوان نگهدارنده طبیعی برای افزایش ماندگاری محصولات غذایی و جلوگیری از اکسیداسیون چربی‌ها استفاده می‌شود.
- عامل بهبود بافت در فرآورده‌های گوشتی: استفاده از عصاره چای سیاه پودری می‌تواند به بهبود بافت و لطافت گوشت در فرآورده‌های گوشتی کمک کند.
- افزایش ارزش تغذیه‌ای در محصولات غذایی: عصاره چای سیاه پودری به‌عنوان منبع آنتی‌اکسیدان‌ها و ترکیبات زیست‌فعال، در محصولات غذایی برای افزایش ارزش تغذیه‌ای و جذب مصرف‌کنندگان سلامت‌محور استفاده می‌شود.
- جایگزین طبیعی برای نگهدارنده‌های مصنوعی: با افزایش تقاضا برای محصولات طبیعی، عصاره چای سیاه پودری به‌عنوان جایگزین نگهدارنده‌های مصنوعی در محصولات غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بخش های مورد استفاده گیاه چای در تولید عصاره
برای تهیه انواع عصاره‌های چای سیاه، از بخش‌های خاصی از گیاه Camellia sinensis استفاده می‌شود. به‌طور کلی، برگ‌های بالغ بیشترین استفاده را در تهیه عصاره چای سیاه دارند، اما بسته به نوع عصاره و کاربرد مورد نظر، ممکن است از سایر بخش‌های گیاه نیز استفاده شود
- برگ‌های بالغ (Mature Leaves): اصلی‌ترین ماده اولیه برای تهیه عصاره چای سیاه، برگ‌های بالغ و اکسیدشده گیاه Camellia sinensis هستند. این برگ‌ها پس از برداشت، تحت فرآیند اکسیداسیون قرار می‌گیرند که منجر به تولید ترکیباتی مانند تئافلاوین‌ها و تی‌آروبیگین‌ها می‌شود. این ترکیبات مسئول رنگ تیره، طعم قوی و خواص آنتی‌اکسیدانی چای سیاه هستند.
- جوانه‌های برگ (Leaf Buds): در برخی موارد، برای افزایش کیفیت و غنای عصاره چای سیاه پودری، از جوانه‌های برگ نیز استفاده می‌شود. این جوانه‌ها حاوی مقادیر بالاتری از ترکیبات زیست‌فعال مانند کاتچین‌ها و ال-تئانین هستند که به خواص آرام‌بخش و آنتی‌اکسیدانی چای کمک می‌کنند.
- ساقه‌ها و شاخه‌های نازک (Stems and Twigs): اگرچه کمتر رایج است، اما در برخی انواع چای مانند کوکیچا (Kukicha)، از ساقه‌ها و شاخه‌های نازک گیاه نیز استفاده می‌شود. این بخش‌ها ممکن است در تهیه عصاره‌هایی با طعم ملایم‌تر و محتوای کافئین کمتر به‌کار روند.
خرید و قیمت عصاره چای سیاه پودری در فروردین تجارت
فروردین تجارت واردکننده و تامین مواد اولیه دارویی از برندهای معتبر جهانی و به طور خاص عصاره های پودری گیاهی می باشد. ما یک شریک هستیم، نه فقط یک تامین کننده، ما یک شریک واقعی هستیم. که به طور مداوم راه حل های نوآورانه را برای رفع نیازهای تولیدکنندگان عزیز ارائه می دهیم. تیم های قوی علمی، فنی و بازاریابی ما توسعه دهنده کسب و کار شما برای کمک به تامین مواد اولیه با بروزترین و مدرنترین نوآوری هستند.
خرید و قیمت عصاره چای سیاه پودری بسته به نوع آن (مایع، روغنی یا پودری)، کیفیت و کشور تولیدکننده متفاوت است. این محصول در شرکت فروردین تجارت قابل تهیه است.
عصاره چای سیاه پودری را با بهترین قیمت و کیفیت از شرکت ما تهیه کنید. کارشناسان ما آماده مشاوره و پاسخ به سوالات شما عزیزان در صنعت دارو، آرایشی و بهداشتی، صنایع غذایی، دامی و کشاورزی هستند. لطفا برای گرفتن استعلام قیمت، آنالیز و نمونه محصول، با ما تماس بگیرید.
